Pod boiskiem Majów znaleziono złożone w ofierze rośliny halucynogenne i lecznicze
13 maja 2024, 15:21Camp Nou, Wembley czy Old Trafford to dla fanów piłki nożnej miejsca niemal święte. Dla Majów zaś ich boiska były dosłownie miejscami świętymi. Archeolodzy z University of Cincinnati znaleźli szczątki roślin wykorzystywanych w ceremoniałach religijnych pod boiskiem na stanowisku archeologicznym Yaxnohcah. Rośliny, znane z właściwości halucynogennych i leczniczych, zostały prawdopodobnie złożone w ceremonii poświęcenia boiska.
Palenie przez ciężarną tytoniu i marihuany aż 4-krotnie zwiększa ryzyko zgonu dziecka
10 maja 2024, 08:56Zdaniem naukowców z Oregon Health & Science University kobieta używająca w czasie ciąży zarówno tytoniu, jak i marihuany, znacząco zwiększa ryzyko urodzenia dziecka o niskiej wadze, przedwczesnego porodu, a nawet śmierci potomka. Już zrezygnowanie z jednej z tych substancji znakomicie redukuje ryzyko. Marihuana jest legalizowana w kolejnych stanach, a legalizacja często rodzi przekonanie, że jest ona bezpieczna w ciąży. Wiemy, że wiele osób łączy używanie nikotyny i marihuany, postanowiliśmy więc sprawdzić, jakie są tego potencjalne skutki zarówno dla ciężarnej, jak i dla dziecka
Wytępienie roślinożerców wpływa na interakcje roślin z patogenami
9 maja 2024, 10:43Naturalni wrogowie – patogeny, roślinożerne bezkręgowce i ssaki roślinożerne – odgrywają duża rolę w kontrolowaniu populacji i dynamiki roślinności, wpływając na jej różnorodność. Brazylijscy naukowcy postanowili zająć się bardzo słabo poznanym obszarem wzajemnych zależności ze świata przyrody, a mianowicie wpływem lokalnego wytępienia dużych roślinożerców na dynamikę interakcji pomiędzy patogenami a roślinami. Ich badania przyniosły niespodziewane wnioski.
Adoptują, zamiast zabijać i odnoszą reprodukcyjny sukces
7 maja 2024, 12:08W świecie zwierząt, gdy samica posiadająca młode traci partnera i akceptuje nowego, często oznacza to wyrok śmierci dla potomstwa. Nowy partner, robią tak na przykład lwy czy goryle, zabija dzieci poprzednika, by mieć pewność, że młode o które będzie się troszczył, są jego. Okazuje się, że rację miał Sievert Rohner, kurator kolekcji ptaków w Burke Museum, gdy w 1986 roku przewidywał, że niektóre ptaki mogą adoptować młode poprzednika. Robi tak przynajmniej jeden gatunek, a sukces reprodukcyjny samca, który adoptuje, jest taki sam, co samca decydującego się na zabicie potomstwa poprzednika.
Dzięki Webbowi udało się opisać pogodę na odległej egzoplanecie
7 maja 2024, 10:43WASP-43b została odkryta w 2011 roku. Należy ona do „gorących Jowiszów”, gazowych egzoplanet wielkości podobnej do Jowisza, na których panują temperatury znacznie wyższe, niż na jakiejkolwiek planecie Układu Słonecznego. Mimo, że gwiazda, którą okrąża WASP-43b jest mniejsza i chłodniejsza od Słońca, to sama planeta znajduje się w odległości 25-krotnie mniejszej niż odległość między Merkurym a Słońcem. Teraz, dzięki Teleskopowi Webba, astronomom udało się opisać pogodę panującą na planecie.
Nowa propozycja rozwiązania asyryjskiej zagadki sprzed 2700 lat
6 maja 2024, 13:23W 2. połowie XIX wieku francuscy archeolodzy natrafili w jednej z asyryjskich świątyń sprzed 2700 lat na grupę tajemniczych symboli. Z czasem okazało się, że taka sama sekwencja symboli powtarzała się w innych świątyniach Dur-Szarrukīn, stolicy Asyrii w czasach Sargona II. Obecnie jest to niewielka miejscowość Chorsabad w pobliżu Mosulu. Sekwencja symboli – lew, orzeł, byk, figowiec, pług – stała się przyczyną trwających od ponad 100 lat sporów interpretacyjnych. Asyriolog doktor Martin Worthington z Trinity College Dublin zaproponował interesujące rozwiązanie zagadki.
Mutacje genetyczne - powstawanie i diagnostyka
28 kwietnia 2024, 09:56Diagnostyka genetyczna ma na celu poszukiwanie wariantów genetycznych będących przyczyną zaburzeń fenotypowych pacjenta. Każdy pojedynczy genom ludzki zawiera tysiące zmian genetycznych. Tylko nieliczne z nich prowadzą do zmian fenotypowych. Dlatego tak ważna jest ocena prognostyczna ich konsekwencji biologicznych oraz klinicznych.
Koagulologia, badania służące ocenia stopnia krzepliwości krwi
28 kwietnia 2024, 09:42Koagulologia jest dziedziną diagnostyki laboratoryjnej, która służy ocenie zaburzeń krzepnięcia krwi, czyli weryfikuje zdolność do zatrzymania krwawień, ale także obrazuje efekt nadmiernego aktywowania krzepnięcia lub za słabe jego hamowanie. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z niepohamowanym, obfitym krwawieniem, natomiast w drugim obserwujemy możliwość powstawania zatorów, które mogą powodować udary bądź zawały. Badania te służą również do monitorowania działania i stężeń niektórych leków.
Historia samochodu – jak ewoluowały pojazdy na przestrzeni lat?
26 kwietnia 2024, 19:31Samochody przeszły długą drogę od momentu wynalezienia pierwszego pojazdu napędzanego silnikiem spalinowym. Na przestrzeni lat ewoluowały one pod względem technologicznym, designu oraz funkcjonalności. Poznaj historię ewolucji samochodów!
Konkurencja prowadziła do pojawiania się kolejnych gatunków ludzi. Odwrotnie niż wśród innych kręgowców
23 kwietnia 2024, 15:17Wiemy, że klimat miał olbrzymi wpływ na pojawianie się i znikanie różnych gatunków człowieka. Jednak u licznych kręgowców wielką rolę odgrywa rywalizacja międzygatunkowa. Laura A. von Holstein i Robert A. Foley z University of Cambridge opublikowali na łamach Nature. Ecology & Evolution artykuł, w którym stwierdzają, że rywalizacja odgrywała olbrzymią rolę w ciągu pięciu milionów lat ewolucji homininów i wpływała na powstawanie gatunków (specjację).